De waarde van ervaringskennis van naasten

Doel van het programma is om op basis van diverse onderzoeken samen met stakeholders een passend ondersteuningsaanbod te ontwikkelen voor naasten en zorgprofessionals, om de ervaringskennis van naasten optimaal te benutten in de samenwerking. Prof. dr. Petri Embregts: “Binnen de AWVB doen we onderzoek naar wat nodig is om verschillende kennisbronnen beter te benutten en tot hun recht te laten komen. Naast kennisontwikkeling over wat zorgprofessionals nodig hebben en onderzoek naar ervaringsdeskundigheid van mensen met een verstandelijke beperking, ben ik blij dat we nu ook gedegen onderzoek doen naar de ervaringskennis van naasten.” 

Diverse onderzoeken
Het programma bestaat onder andere uit een promotieonderzoek. Daarin brengt de AWVB de behoeften van naasten in de samenwerking met zorgprofessionals in kaart. Ook wordt onderzocht wat nodig en helpend is om te komen tot een goede samenwerking tussen naasten en zorgprofessionals. In andere deelstudies binnen het programma is in kaart gebracht wat de ervaringen van begeleiders zijn in de samenwerking met naasten. Tot slot inventariseert de AWVB bij mensen met een verstandelijke beperking zelf hoe zij aankijken tegen ervaringskennis van naasten en de samenwerking tussen naasten en professionals.

Rondetafelgesprekken
In 2023 is de AWVB in het kader van het programma ‘Benutten van ervaringskennis van naasten’ gestart met rondetafelgesprekken met zowel vaders als moeders die een kind hebben met een verstandelijke beperking. De gesprekken gaan over de vraag wat goede samenwerking met zorgprofessionals voor hen betekent, en op welke momenten de ouders een fijne en goede onderlinge samenwerking hebben ervaren. Met de rondetafelgesprekken wil de AWVB:

• zicht krijgen op hoe ouders denken dat ervaringskennis kan bijdragen aan de samenwerking tussen naasten en zorgprofessionals;
• goede voorbeelden ophalen van optimale samenwerking tussen naasten en professionals in de zorg voor en ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking. 

Gehoord worden 
“Wat een bijzondere ervaring was het om zo in gesprek te zijn met elkaar, alle lof voor de ontvangst en organisatie”, koppelt een van de deelnemende moeders aan de rondetafelgesprekken terug. Een terugkerend thema in de gesprekken is dat ouders het belangrijk vinden dat ze gehoord worden en dat zorgprofessionals ouders en hun ervaringskennis betrekken bij beslissingen. Luisteren, gehoord worden en samen optrekken liggen aan de basis van een goede samenwerkingsrelatie. “Ouders hebben vaak zoveel belangrijke kennis over hun kind”, zegt Jan van der Kruis, voorzitter van de stuurgroep van het programma ‘Benutten van ervaringskennis van naasten’. “Het is zinvol dat de AWVB onderzoekt hoe ervaringskennis van ouders tot waarde kan komen. Het samenbrengen van de kennis van zorgprofessionals met de persoonlijke ervaring van naasten is van belang voor de kwaliteit van leven van mensen met een beperking.” 

De AWVB continueert het programma ‘Benutten van ervaringskennis van naasten’ in 2024 en gaat op basis van de onderzoekopbrengsten (inclusief goede samenwerkingsvoorbeelden) praktijkproducten en lesmodules voor de zorgpraktijk en het onderwijs ontwikkelen en delen.