Familie
Binnen het thema Familie voert de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB, Tranzo, School of Social and Behavioral Sciences, Tilburg University) diverse onderzoeken uit. Familie en vrienden spelen vaak een belangrijke rol in het netwerk van mensen met een verstandelijke beperking. Verbindingen met hen zijn voor mensen met een verstandelijke beperking van wezenlijk belang om daadwerkelijk sociale inclusie te kunnen ervaren.
In het kader van dit jaarverslag belichten we het onderzoek van Sanne Giesbers naar hoe mensen met een verstandelijke beperking de ondersteuning binnen hun familie ervaren. Daarnaast belichten we het onderzoek van Frances Vereijken naar de ervaringen van naasten van iemand met een verstandelijke beperking.
Ondersteuning binnen familie
Het onderzoek van Sanne Giesbers is een vervolg op haar eerdere promotieonderzoek over sociale steun in netwerken van mensen met een licht verstandelijke beperking.
Het vervolgonderzoek bestaat uit een herhaalde meting van individuele interviews bij dezelfde groep mensen met een licht verstandelijke beperking die deelnamen aan het promotieonderzoek. Giesbers: “Zo kunnen we kijken hoe familienetwerken van mensen met een licht verstandelijke beperking zich door de tijd ontwikkelen, daar is nog weinig over bekend. Daarnaast breiden we de onderzoeksgroep uit naar de familienetwerken van mensen met een matig verstandelijke beperking en ernstig meervoudige beperkingen. Die netwerken zijn tot op heden nog onderbelicht in onderzoek."
Door de lesmodule, die is gebaseerd op het promotieonderzoek, is de kennis over familienetwerken direct toepasbaar in het onderwijsaanbod voor zorgprofessionals.
In 2021 verscheen de lesmodule ‘Familienetwerken’, gebaseerd op het eerdere promotieonderzoek van Giesbers. De module is bedoeld voor mbo-zorgopleidingen en interne academies van zorgorganisaties. Giesbers: “Daar ben ik heel trots op, omdat de kennis over familienetwerken hierdoor direct toepasbaar is in het onderwijsaanbod voor (toekomstige) zorgprofessionals.”
Ervaringen van naasten
Het onderzoek van promovenda Frances Vereijken richt zich op de ervaringen van naasten - zoals ouders - van iemand met een verstandelijke beperking.
Naasten zijn vaak levenslang betrokken bij de zorg voor hun familielid met een verstandelijke beperking. Door de ervaringen van naasten te onderzoeken, hoopt Frances Vereijken de behoeften in kaart te brengen die naasten hebben in de zorg voor en ondersteuning van hun familielid met een verstandelijke beperking.
In 2021 heeft Vereijken gewerkt aan een artikel over de ervaringen van moeders die hun volwassen kind met een verstandelijke beperking aan het begin van de coronapandemie naar huis hebben gehaald vanuit een zorgorganisatie. Zij interviewde hiervoor moeders aan het begin van de eerste lockdown. Belangrijke thema’s die uit dit onderzoek naar voren kwamen zijn: behoefte aan goede samenwerking met begeleiders en erkenning voor de rol van naasten in de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking. Met betrekking tot Covid-19 hadden de moeders behoefte aan duidelijkheid over welke regels van toepassing waren op hun situatie, open communicatie over de coronamaatregelen met de betreffende zorginstelling en erkenning voor de impact die Covid-19 had op mensen met een verstandelijke beperking en hun naasten.
Zonder Covid-19 was de focus van de studie anders geweest, maar deze aanpassing heeft waardevolle inzichten opgeleverd.
Vereijken: “Zonder Covid-19 was de focus van de studie anders geweest, maar deze aanpassing heeft waardevolle inzichten opgeleverd. De studie laat zien hoe de moeders de gevolgen van Covid-19 ervaren en maakt onverwacht ook duidelijk hoe ervaringen uit het verleden van invloed zijn op de rol die de moeders spelen in het leven van hun kind met een verstandelijke beperking.”
Wilt u meer weten over het onderzoeksthema Familie? Klik dan hier.